Ve mai mai

Hun eng emaw chen chu ka Blog hi ka update hman dawnlo tlat mai. Min duhsaka ka thuziah fahrah te te min lo chhiarsak thintute leh min kawmen sak thintute zawng zawng chungah lawmthu ka sawi a, min lo tlawhsak leh zel turin ka ngen nghal che u a ni.

Ka ti tawp dawn lova, ka lo kir leh thuai ang.

Thlalak

Post tur vang em mai, tun tum chu tawi te, kim lo deuh post ve zuai teh ang. A ti ngai lo ber hian Thlalak lampang ka'n ziak ve te'ng

Thla latu tha tak ni tur chuan thla la thiam tak nih a ngai a, mawi leh nalh taka a lan theih nan ngaihtuahna tha a neih a ngai a, mite hmuhtlaka a chhuah loh chuan an sawisel dawn a ni tihte pawh a hriat vek a ngai. 

Tunlaiah chuan Thlalakna changkang leh tha tak tak a tam tawh a, blog leh website-ah te pawh thlalak fiah fai tak tak leh hmuh tlak a tam tawh a, mit a fah a, nun a tihlim tel bawk.

Hetiang ringawt atan hian thlalatute chuan an thiamna an hmang ngailo. Mi thla an laksak a, an siamsak a, an hralh leh thin a, sumdawn nan an hmang thin. Chutiang lam zawk chu a nia sawi ka tum zawk chu.

Thla lak sak ringawt chu a har vaklo maithei, mahse mawi taka a rawn chhuah theih dan tur hi a pawimawh ta a ni. Nalh leh fel fai taka a chhuah loh chuan tuma'n an lei duh dawn lo tih a chiang bawk si... 

Thlalak chu Developed a ngai a, chumai chu ni lovin Print a la ngai cheu. Chupawh chu a awlsam hauh chuang lo. Dark room a kal tlang ngei ngei a ngai a, chu room thim chu tha taka a paltlang hnuah chauh Thlalak nalh tak a lo chhuak thei thin.

Hringnun pawh hi hetiang chiah hi ani. Mihlawhtlingte an ngaihsanawm em em a, mi thil titheite an awhawm thin. Mi hausa te lek phei chuan tlawn an hlawh em em. Milarte kan ngaisang a, an nun dan kan entawn a, mahni khawsak phungin a mil leh mil loh lamte leh kan mawipui leh mawi pui loh lam ngaihtuah hauh lovin an incheidanin kan inchei a, an hlawhtlinna chhan leh a phena thil awm erawh kan ngaihtuah thleng chuang si lo.

Heng kan mi ngaihsan em em te pawh hian an hlawhtlinna leh larna te, mite ngaihsan an nihna te hi awlsam taka an hlawhchhuah a ni bik lo tih kan hriat tel a tha.

Harsatna tam tak an paltlang ve tho a, hrehawm tia kun tlawk tlawk chang te pawh an ngah ang. An lo piang chhuak ve pawh pawi tih em em chang pawh an rilruah a lang ve fo tho ang. Mahse an chunga harsatna chi hrang hrang, an hlawhtlinna dal thei thil tam tak lakah an beidawng lova, an inhneh tir duh lova. Nasa takin hneh tumin an beilet a, chumi rah chu.... kan lo ngaisang ta em em anih hi. Mite awh khawpin nun an hman theih phah thin. 

Thlalak nalh tak, hralh tlak ni turin Dark room a paltlang a ngai thin ang hian hlawhtling tur hian harsatna kan hmachhawn a ngai a, chumi kan hneh hnuah chauh kan hlawhtling  ang.

Nu rilru

Nula hmeltha leh fel tak mai a ni. A duhthusam ngei Pasal a nei a, nupa nun hlim takin an hmang dun. Anni  ang nupa hlim an awm angem le? Lei mihring dangte ang thovin karah fanaute an lo piang a, an nun tihlimtu an tling zel bawk. An school bang an lo hmuak a, an School kai ipte an kensak a. Nu zawkin a fapa kaiin a pa zawk chuan a fanu a kai thung a, chhungkaw hlim leh inngeih tak an ni.

 Sual hnathawh hian chinlem a nei lova, an PA ber, a pasal pawh chuan engtik atanga a chin tan nge tih hriat loh ZU lamah a hun a hmang ta daih mai. Chu chu a lo suangtuah ngai hauh loh leh a duh hauh loh thil a ni. Thle ber ber leh pai chhe chhe chungin a lo haw a, thutthleng a nu berin a fate duat taka a lo pawm lai chu phih thovin boruak muanawm loh tak a rawn thlen ta!! Zan an han mu a, Pa ber mai chu Hauhuk kahthlak ang derin a thal bem mai bawk si, hmabak a ko a, rilru a buai a, a ngaihna hriat a har. A fate tui tak a an mut siai siai lai chuan Nu ber erawh ngaihtuahna buai tak nen a meng kar a, a pasal, a hmangaih em em thin chu a thlir vawng vawng a...A rilruah chuan hmana a lo hmangaih ve thin a rawn lang chhuak a, a mobile phone a hmangtangkai ta.

 Zan leh tlai lampang ringawtin a daih seng lova, khawlai leh zu dawr ringawtah a lungawi zawh tawh loh avangin an in chhunga hotu ber a nihna hmachhuanin zing kar atangin ZU bawk chu a bel bul leh a. Tun tumah zawng an inchhungah ngei a ni ta. A nupui chuan hmangaih takin a ZU no chu a chhuh a, chutah zet chuan PA ber thinin a tuar ta lova, a chhanletna chu a nupui hmai a ben chawrh a ni! Hetih lai hian an fate chuan inkuah rialin an lo thlir a, an hmelah mak tihna leh lungngai hmel bakah hluhthawnna a chhiar theih.

 A pasal chhuahbo hlan chuan an in chhuahsan tur chuan a insiam a, a fate chu ngai hle mahse a pasal nun chuan a tihhlim zawh tawh miau loh avangin fawp ngawih ngawih leh kuah ngawih ngawih chungin a  fate, a pasal leh an inchhungkhur a chhuahsan ta. A fanu chu kuthnungsuihin khumah chuan a ding a, engmah a sawi lo. A fapa chu a thu thung, ani pawhin engmah a sawi lo. Ngawi rengin an nu kal chhuak chu an thlir ngawih ngawih ringawt. An tan tihtheih a va'n tlem tak em!!

 Amah lo ngaihventu leh a ni pawhin a mangan laia hnemtu ber panin a kal ta. Chutah pawh chuan a rilru luahtu ber chu a Fate an la ni cheu. Khum dup nuam takah mu theiin Zu ruiin tibuai tawh lo mahse a nun chhungrilah hlimlohna a awm a, vei a nei a, awm a awm a. Chu chu a Fate anni. A fate buaipui turin a hla tawh a, chunnu tel lova an leng tur chu ngaingam lo mahse a rilru a siam tawh avangin a loh theih tawh loh. Bualinah chuan lutin a tap ta hawm hawm a, chubak tihtheih a nei tawh silo. A mumangah chuan a fate a lo kai det det a, inngeih takin anni unau chu an inkai a, an kal nghel nghel bawk a, a tak emaw a tih chu khawvar chuan a rawn thiahsak leh bawk si. Hmangaih chu a hmangaih ani.

 Hetih lai hian a Fate chu School kal turin an insiam mek a, a u zawk chuan a thiam ang tawk tawkin a nau chu a buaipui a, a kawnghren a hreng fuh thei lawk lo lehnghal. Pa ber erawh chuan thil dang a buaipui thei tawh lo. A fate aia Zu a thlan zawk miau avangin a fate School kal tur insiam mek te sirah chuan a lo birh tlak tlak a... A rilruah a faten Nu an neih leh neihloh lam a lang phaklo hrim hrim a, anni buaipui nan hun a ngah tawklo bawk.

 

Nu ber rilruah inchhirna a lo lut ta a, a thil lo tihsual a hrechhuak a, inchhir mahse a siamrem thei tawh tlat lo. A fate hnenah kir leh chak hle mahse a thei tawhlo, a rilru a siamfel tawh tlat. ‘Engvangin nge maw a fate avang tal pawha hrehawm a lo tuar tak mai loh le’ tih chu zawhna, a chhan thiam si loh chu a ni. A tak ngeiin hmuh theih a a hmangaihna lantir a duh a, a rem tawh silo. Khawvel hian an hmusit ang a an ngainep dawn ani tih pawh a hria a,

   " Khawvel tan chuan eng ka ni ne'm le

      Hnungchhawn hnu mai ka lo ni"

  tih chu a tah hla ani.

 

Mahse misual ngaidam thintu Pathian chuan a la ngaidam thei tih a hria a, chu chuan a thinlung na leh mangang chu a hnem thei tih a hria a, a sualna pawh a ngaidam thei tih a hria. A ni chuan a ensan ve dawnlo tih a hriat avangin a rilru a tlamuang ta huai mai. Mahse a fate erawh chuan a rilru an luah a ni. An tan Nu nih a tlinglo tih a hria a, chutih rualin a hmangaih a ni tih hria se a duh tel bawk. Tha takin lo puitling se a duh a, nupui pasal tha tak nei se a duh. Thil pakhat chiah ngen a la nei, chu chu an tan a tlinglo an Nu hian a hmangaih a ni tih hre reng se  a duh.

           

            " Zuapa Nuthai in chan thlengin min han hre reng ula,

            Thai tlinglo chunnu hmangaihna hi aw nghilh lul lo'ng che u"

 

tiin a chah lawm lawm a.

 Heng thil zawng zawng a lo thlenna chhan bulpui ber chu Pa berin a chhungkua aia Zu a thlan avang ni a, nu ber tan pawh a thu tlukna hi a demawm rualin a thiamawm ve tho lo maw?

 

(He thu hi Music Video pakhat ka en atanga ka rilru a lo lut a ni a, a hlathu zawng zawng ka dah tel chuan a  thui lutuk dawn si a, ka thu ziah mamawh te chauh ka dah tel ta mai.) 

Engkim mawi

'Engkim mawi min siamsak tawh

Thing te Pangpar te, Sava te nen

Nitin eitur min pe fo 

Lalpa kan lawm em em e.

Engkim mawi min siamsak tawh 

Ni leh thla leh arsi te nen

Chhum leh ruah leh dai te pawh 

Lalpa kan lawm em em e.

Engkim hlu min siamsak tawh 

Nu leh Pa leh unau te nen

Nitin min zirtirtu pawh 

Lalpa kan lawm em em e. '

He hlachham hi Pawl hnih kan nih lai a kan zirlaibu a mi a ni a, a phuahtu tak chu ka hre tawh lo.A chang hnihna bul lam pawh hi ka hrechhuak zo tlat lo nain ka rawn dah lang ve hrim hrim a ni. Homework ah te kan nei a, kan sawi rual dual dual zel. A hun lai kha chuan a awmzia pawh kan hre lem lo a, kan zirlai a nih avang leh zirtirtu ten thiam tura min tih avangin kan thiam ve mai mai.Tunah erawh chuan ka nunah thu a sawi tlat!

 Engkim mai hi Pathian remruat a ni a, a thlirna atang chuan a lo mawi em em vak mai ni awm tak a ni. Thil reng reng hi chu thlirna hrang hrang a awm thei a, hmel chungchangah pawh tha kan tihzawng chu a in ang vek lem lo. 

Mawi kan tih zawng te pawh a danglam a, nalh kan hriat dan pawh kan rilruah a in nghat. Kan thlir dan a zirin Ni hnuaia thil reng reng mai hi a mawi em em theih rualin a mawi lo viau thei bawk. Rilru dik leh pangngai pu chuan Ramngaw te hian nun an tihhlim zia leh kan nunna atana pawimawh a nih an hre thin a, a hrelo bawk hian a tih rem lamah theihtawp an lo chhuah ve bawk.

Ruah a sur a khua a chen deuh chuan ninawm tiin kan phun a, khua a that rei deuh leh kan phun tho a. Ni a lo pui a, khua a lum lahin ngawi reng a tawrh kan tum chuanglo. Thlasik a lo ni a, nipui lai ngai in kan iak kan iak leh tho. Chinlem nei lo kan ni tlat alawm.. Kum a lo tam deuh hnu chuan midang puihna tel lo pawhin kan lo tlahrang ve thei ta a, chutih hunah chuan nu leh pa te hlutzia leh kan tan a an pawimawhna te theihnghilh a awl thin.

Hetiang hi kan nunphung ni mahse a phen a Pathian thil tih ropui zia hi ngaihtuah chhuah fo atan a tha hle. Kan nunna hnar (ti ila a sual lem lo ang chu..) thing leh mau leh nungcha te min pe a, a tellova kan nun theih loh, tui te pawh kan ngaihtuah hah ngai miah lovin a hun te ah min pe mai a, engtik lai pawh a khaw diak reng tur leh a duh taka a siam mhring ten vawt kan tuar reng tur ngai ngam lovin Nisa nuam tak min pe tih te pawh hi ngaihtuah tel ta ila kan phun kan phun angem?? Thla eng, Mizo ten  kan lawm thin te pawh hi kan duh vanga lo awm nilovin Pathian ruat a ni tih te thleng pawh hian.

Mite tana malsawmna kan nih theih na tur atan leh nun dan mawi leh khawvel kalphung mil a kan nun a insiamrem theihna turin min kaihruaitu Nu leh Pa, a belhchhah nan zirtirtu (a kawh tum a ni chiah lo maithei) min pekah te hian lawmthu kan sawi ngai em le??

Phunnawi mai lovin Siamtu in engkim mawi min  leh hlu min siamsak hi a timawitu leh a ti hlu tu nih tum fo ila a va'n tha dawn em!!

(A chang hnihna chu K'u Zaitea vangin ka hrechhuak leh ta, k'u Zaitea fakin awm rawh se!!)

Lal Isua chuanna

Tun tum chu Palm Sunday pualin tawi te, pangngai ve deuh ka'n post teh ang. Mahni tih theih loh pui ni mahse...

Vawiin (5 April 2009) hi Lal Isua'n chawimawina a dawn chhun champha a ni a, khawvel a rawng a bawl lai, tun ang hunah hian ropui tak in Jerusalemah a lut a nih kha. A hun lai ang turin naupang ten hnah kengin kawng an zawh leh ta.Ka duh lai tak chu Lal Isua'n Sabengtung no la tura a zirtir te a tirh lai a a thusawi kha a nia. Chu chu "Tuma la chuanna ngai loh" tih leh "Lalpa in a duh a ni" (Luka 19:30,31) tih kha a ni.

Sakawr emaw Sabengtung pawh ni se la sawizawi loh chung a chuan kha chu a harsat viau ka ring a, chuti chung chuan Lal Isua kha a chuang tlat. A hel ta tih thu kan hmu lova, tha takin a kal mai. A chhan chu a chungah Thuneitu, Lal Isua a chuan vang a ni.

Ringtu (Kristian) in ti te pawh hi kan chungah Lal Isua chuang tawh tur a ngaih kan ni. Chuti a nih chuan kan duh dan ni lovin Pathian duh dan a nung tur kan ni.Chuti chung chuan a thu ang nilo hian kan nung fo thin a, kan hel leh fo thin. Kan chuan tir tak tak lo em ni ang le?? In bih chian deuh kan ngai.

Kan chuangah Lal Isua a chuan hma (kan pianthar hma) chuan kan duh dan dan in kan lo nung pawh a ni thei, piangthar kan nih ang ngeiin kan nun dan, kan duh zawng leh chetzia pawh a danglam ve tur a ni. Kan pianthar tawh chuan kan chungah Lal Isua a chuang tawh tihna ani. Fakna hla in 'Ka tih thin te tih a rem tawh lo, Ka tih ngai loh te tih a tul zawk a' a tih nun kha kan neih a ngai.Pathianin a tan a nung a thawk turin min duh.

Tumkauni kan hman atang hian Lal Isua chuanna kan nih ang ngei hian insiam thar ila,kan la chuantir lo a nih pawhin a chuanna tlak ni turin in buatsaih a pawimawh. A kim lovin ka hria a, a kim lovin ka rawn post a ni e.

Chhantu ka ngai, Puitu ka ngai..

Ka kum hian min la phalsak vak lo mahse 'naupan lai' han tih ve vel hi a nuam ve hrim hrim. A ngaihawm a, lung a ti leng a, a chang chuan mahni chauha ka nuih kerh lerh chang pawh a awm fo mai. Mihring pangngai ve ta nafam chu a chet fuh reng theih loh a, chet that rengna in a tlin seng bik hek lo. Chutiang te chuan tun thleng hian min la ti zak fo thin mahse, a tawpah ka nui leh nge nge thin.

Kum a la tlem leh zual lai kha chuan ai a upa deuh te kid ah kan tang thin a, hming kan nei hrang theuh thin. Pawl dan te kan nei ve a, a zawmlo kha chu ban a ni mai. Kei pawh vawi hnih vel chu min ban a, mahse tumah kan bang hlen ngai lo. Pawl dang te kha kan run thin a, indopui tenau chawkchhuaktu ni thei khawp Pawl ropui nih kha kan tum pakhat a ni.

Pathian thu lam pang sawi ka tum lova, chhiartirtu te pianthar tir thei khawp thu ropui ka pai na hek lo. Sailova hla lam pang pawh a la ni chuanglo. School ah a harh pawl ka ni a, chuti chung chuan min hrem khat khawp mai. Hrem ngai khawpin ka tisual lo pawh a ni mahna... A huho chuan min hrem fo mai. A mimal tak a hrem erawh ka tawh ka hre meuh lo.

Ai a upa te khan min han fuihpawrh ngei a, min han chotuah ta thin a. Cho loh pui te pawh kha kan cho luih hram hram a ngaih chang a tam mai. Hnehloh tur ngawih ngawih te pawh kha min fuihpawrh a vangin kan han sual ve ar ar a, min titha duh vak lo mahse ka hneh phah chuang ngai lo. Pumraw te chi hi ka ni ve hrim hrim a, hmel en pawha huphurhawmna tur pakhat mah awm ta lo chu chotu ka ngah thei fu. Mahse ka tlanchhe ngai biklo.

Tumkhat chu ka unaupa nen min fuihpawrh a.(hetih hunlai a 'bawl' kan hriat chhun kha chu Chawhmeh, Saum hmanga bawl kha a ni mai. Chuvangin kan tawngkam hman thin, fuihpawrh ka hmang ta mai). Kan insual chiam mai a, ka hneh ngang loh avangin min bawhbet ran mai a, ka lehthal thei bawk silo, ka ke tin tla tur a lo thi vei rawl nen. Khami tum khan chhantu ka va'n ngai tak e aw.... Puitu ka mamawh em em a, puitu leh chhantu hmel reng reng a awm silo, a tawp a tawpah chuan ka tap ta nge nge a. Chhantu chu nei ngat ila chu ka tap kher bikin ka ringlo. Chhantu ka ngaihna chhan chu ka hneh loh vang a ni a, puitu ka ngaih em em na chhan pawh ka sualpui ka hneh loh vang a ni.

Tunlai kan Khawvel hun tawn mek a chhantu ngai em em te hi tute nge ni ta ang le?? Tute hian nge puitu mamawh?? Mitinte hi kan ni thei ang em? Chhantu leh puitu mamawh em em te hi kan chhan theiin kan pui thei angem? Chhan turin tunge kal anga, pui turin tute nge che chhuak dawn??? A chhiartute chhan atan ka
dah e...

(Phur thut a chhunzawm atan )

Mahse...

A kum chiah chu ka hre ta lo, ka damlo tih erawh chiang takin ka la hria. Chumi tum chuan Thosi hnehlotu ang maiin Malaria ka vei ve reng mai a lo ni a. Chu natna chu ka taksa a chakna awm thenkhat chuan a hneh loh avangin hreh teh mah ila Doctor rawn lo thei lovin min siam a, doctor lah chuan damdawi min chawh satliah mai lovin Damdawi in min lo kawhhmuh a nih kha! Hnial hrat tih takah a sawt dawn lo tih pawh hre lem lovin ka'n hnial hram pek a(h). A ngeng erawh a chhun lo kher mai. Doctor thu ang chuan hreh chung chungin, lo theih loh nain min nawr avang chuan damdawi inah chuan riah run ka'n rem ve ta a. Mi chengvawng lo tih takah ka khum number pawh ka lo chhinchhiah pek lo!!

Damdawi in a han awm chu mahni in a mut nuam ti em em khan mut ka han ning phawt a, hlimna tur awm zeuh thin mahse a tlangpuiin a ninawm. Damdawi kha leh kha lo nen, a mum leh a tui chi te nen, inchiuna a la tel zui. Hun bi neiin damdawi min pe a, chu erawh chu taksa tan erawh a lo tulin a tha em em thung si. Engkim mai hi a ninawm em em vek hian ka hria. A thawk tute kha fel viau lo phei se chu a hrehawm lehzual ang. Khua a rawn sik a tlun nen a rawn thawh tawh phei chuan mahni in kan mu sai hlawk hlawk a, indawmbeh mai chi lah va ni suh. Tlangval sa tha tel tawl mah ni ila ka pum nghin luai luai zel. Ninawm leh buaithlak ka tih ber mai chu thisen chaw khai kha a ni. Chet pui hleih theih a ni lova, a rei deuh hnu phei chuan hriau vihluhna kha a vung thei lehnghal. Zan rei tak tak thleng men ngai kha chu ka lo tih than a ni a, a harsa vek lemlo. Buaithlak ber chu thisenchaw khai lai a inthiar a rawn inlar ve tei vet kha a ni. Insum dawn chuan ka tlin dawnlo tih ka hre ve kur bawk si, inthiarnaah leh zel awmpui tute nena in zui luh kha thil tih chi a ni lem bawk si lo. Zung turin ka theihna zawng zawng ka sawmkhawm thin, a tul miau a lawm. Jeans ka ha bawk sia, a zipper phelh a phawrh mai kha chu a la harsa vak lo. A zipper phelh hnu lawkah thil buaithlak a lo thleng thin. Chu chu engdang a nilo. Kut lehlamin thisen chaw bur vawn a ngai a, lehlamin dawm a ngai bawk.( hrethiam mai em ) Hna hahthlak ni silo in mahni in a hah ve theih khawp nia... Hetih hun lai hian posi hi a sexy ve riauin ka ring.

Damdawi inah chuan ni thum lai ka awm ve ta reng mai a, chumi ni thum hnuah chuan thil hmuhnawm deuh mai ka tawng leh pek. Ka vannei nge vanduai pawh ka thliar hrang thiam chiah lo. Ka khum atanga chhiar a a khum thumnaah chuan mipa pakhat, la thalai ve deuh mai hi a rawn lut thar a, chu pa chu hmeichhe pakhat, hmel fai deuh tak hian a thutchilh thin a. 'A fanu nge a nupui ni ang aw??' tih bak in ka hnaih ngam chuang lo. A chhan bulpui chu ka nula mi lo em atin ni. A tir ah chuan eng ang hmelpu nge tih ka hre bik lo, ka lo ngaihven lem lo a ni. Ka nu a rawn biak takah chuan ka hmu chiang ve chauh. Nu te hi chu an lo ngaihawm a ni ang, keipawh ka nu in min awmpui alawm. Chu nu chu han en mai pawh in hmel laktlak loh lutuk chu a ni lova, hmeltha ti a han sawi vul em em tur pawh a ni hran lo. Mahse a nungchang han thlir mai chuan mi sual chu a nilo tih kei mimawl pawh hian zuk hmu ve tlat a mawle. A ruk a melh leh thlir bak ka huaisennain a tlin lova, be tur phei chuan tlanchhiat mai pawh ka thlang zawk maithei. Mahse chutiang em chu a thleng bik lo e. A damlo awmpui chu duat takin a enkawl a, a bul a mite pawh a be bik chuanglo. A ngawichawi ve hrim hrim pawh a ni maithei. A hmel chu nu zen mai hi a ni a, vantlang khum khawp a hmeltha phei chu a ni hauhlo. A nungchang chuan a ti lang duhawm zualin ka hria. Nu lian tak a ni hranlo a, te lam pang pian fel et mai hi a ni thung. 'A ngo hle mai' ti chuan dawt an sawi tihna a ni ang a, chutih rualin 'a hang mah mah ani,’ ti chuan lei an chawi ngei ang. A hmelah chuan riau awm hian ka hre tlat pek a. A bak chu sawi zawm tawh lo mai ang, ka sawi hnawm zo ang tih ka hlau deuh. Ka tawngkam thiamnain a tlin phak bakah hi chuan inrawlh lo law law mai ang.

A tawi zawngin, ni engemaw zat ka awm hnu chuan Doctor in tha tawh ah min ngaiin chhuah min phalsak ta a, teh thiamin a tehna hmanrua awm ta se ka hlimna leh ka hrehna kha a khawi nge buk rit zawk ang aw... Damdawiin rimchhia chhuahsan ka chak rualin chu nu te reuh avang chuan chhuah ka hreh riau bawk. Chhuak tur chuan kan han insiam ta poh a, chu nu damdawi lei haw lam leh keini damdawiin atanga haw tur a kan chhuak chu kan intawk hlawl mai a, rin loh a ui buk sa an lo tih thin hi a ni thei angem??? Chutah chuan a lawm a hmasa ber leh a hnuhnung ber atan a tawngkam "Kha nangni chu in chhuak tawh dawn bik a ni maw? In awh awm bik hle mai. Mangtha ule " tih ka tawn ni. "Nia mawle, nangni pawh mangtha ule" ti khan ka chhang ta niin ka hria. In ka thlen hnu thlengin chu nu chu ka vei a, pasal nei lai a nih leh nihloh phei chu ka hre hauhlo. Tun ang hun hi chu nise kha aia tam khan kan inbe ngei ang.

Ka thianpa (a hming chu ka sawi duh lo) hnenah chuan ka sawi a, ani chuan theihtawp min chhuahpui a intiam a, ka lawm angreng. Ani hi chuan nula chhai dan te hi a thiam riau a, biak ngam loh a neih pawh ka hre lo. A vawikhat hmuhnaah pawh ngampa tak a be nghal zel thei kha a nia, a tumloh deuh a ngaihzawn tak pawh a nei nual mai.

Damdawi in atanga ka chhuah hnuah vawikhat chu a zin tur ni awm tak, motor a a lut tur hi ka hmu leh a, ka thianpa hnenah chuan ka kawhhmuh a. Ani pawh chuan chhia a tih thu min hrilh hauhlo. Hmel fai deuh hi chu a hre thei ve teh mai ania. Chumi hnu fe ah chuan ka thianpa chuan a chanchin a hriat chian deuh tak thu min han hrilh mai chu.... lawm tak ka ni. Beiseina sang tak nen ka ngaichang a, thu lawmawm tak hriat tumin ka beng ka dawh a, tum nei ran chungin ka dawngsawng a. Ani chuan an awmna hmun, an in thlenga a hriat tawh thu te, hmeichhe fel leh invawng tak anih thu te, khawsak tha tak anih thu te min hrilh a, damdawi in a a awmpui pawh kha a PA a lo ni a. Chutih lai chuan ka phulo a ni tih rilru a awm chung leh ka pawh ngam angem? tih ngaihtuah rauh rauh chungin, neih ngei tum bawk si in ka rilru ka lo siam a. Mahse........ MI NU (pasal nei lai) alo ni reng a!!!!!!

ZAWNGTAH BILBAWLAWK

Tuk khat chu ka zing exer la hian naupang ho infiam ka hmu a, an infiamna chu infiamna ropui a ni lova,khawvel hriata larpui tlak phei chu a ni lo leh zual. Ram pawn a han phochhuah atan phei chuan duhawm lo tak ani. Engtikah mah khawvel hian khawvel huap infiamnaah hian a pawm dawnlo hrim hrim tih pawh midangin min hrilh lo mah se ka hre ve hrim hrim. Chu an infiamna chu engdang nilovin, keini pawhin kan naupan lai pawha kan lo tih ve fo thin, zawngtah bilbawlawk an lo vua a. Chu chuan ka lung te pawh a ti leng ve hial mai.

Thlasik a lo thaw tan tawh a, favang hun nuam tak a liam tep tawh, zawngtah pawh a lo bilbawlawk tan tawh a.Kan naupan lai, (han ti ve khanglang ila) Primary School kan kal lai chuan zingah hma takah kan thova, zing tlan turin kan thian te, eng ang a mu tui lai pawh nise kan han kaitho ngei a. Khang hun te khan mual liam tawh mahse rilru hian a la hre ve reng thin. Kha tih hun lai kha kan nun hlim ber hunlai a nih te pawh ka ring rum rum mai.

Chutiang a kan inkaihthawh kim hnu chuan tlan ta lem lovin Zawngtah bilbawlawk zawng turin kan kal nghal hmiah. Chhar tam nih kha thil ti thei nihna a la ni a, hawi vah na tham a tling thin. Kan School, Primary School-V bul ami kha a chang tha ber turah kan ngai a, chuta mi chu kan zawng hram hram thin. Zan lamah te kan hauhlawk thin nia mawle.. Chu bakah chuan Pu Vaia (in hre ve kher lovang) te huan ami kha kan zawng ve ziah bawk. Mi huan a luhruk te chu thiam tak kan ni, ping ngai hek lo...

A tla kan hmuh theih ang zawng zawng kan chhar zawh hnuah chuan hmun rem lai deuh kan zawng a, school tual zawl a ni tlangpui. Chutah chuan kan invaw ta thin a, nuam ve mai mai tak a ni. Phakar fal kan awm ngai lo. Fair takin kan infiam thin.

Khatih hunlai khan kan rilruah itsikna in hmun a chang lova, thianghlim takin kan nung mai a ni. Naupan lai riru kha a lo van thianghlim tak em!!! Zawngtah bilbawlawk vuakah khan kan lungawi tawk ve em em.

Kum tam la ral lo mahse kan tun hun nen hian a van danglam tak em!! Duh zawng kan lei thei a, kan nei a, kan lungawi chuanglo. Kan mamawh aia tam kan chhek a, kan rilru tihah tu mai. Lungawina hian kan nunah hmun a chang ta lo emaw ni chu aw tih theihin kan lo khaw sa zo ta hlawm a. Nei im em chungin mi ta kan la hmu lian leh zel bawk si... Sum kan thawkchhuak a, kan indaih chuanglo. A sum ngah ngah hi an duham nimai hian ka hria.

Heng bakah pawh hian tam tak sawi belh tur pawh a awm ang. Thianghlim tak a kan nun hun lai, zawngtah bilbawlawk kan vuak lai hun kha a lo la hlimawm berin ka hre ta. Khatih hunlai kha chuan mawl hle mah ila kan rilru a la thianghlim a, kan hlim tlat alawm……..

KA PA KAWRSEN KHA......

November ni 12, 2008 kha nitain ka hria, selection exam lai a ni lehnghal. Ka rilruah he thu hi a lo lut ve thut mai a, ngawih bo pui mai ai chuan ziaka han dahthat ve hrâm atan ka duh ve tlat pek a. Kum engemawzat chu aliam tawh ngei alawm. Chutih hun lai chuan Primary School naupang mai ka la ni a, ka nu leh pa te chu engkim tithei tur a ka la ngaih hun lai a ni. Ka tan chuan engkima engkim an ni a, an hlu em em. Ka NU hi chhuan thu suhah puantah thiam tak mai a ni a, puan tah mai bakah hnang tah pawh a thiam tel bawk tih erawh ka han zep tel hrâm ange. Thawmhnaw hlui (second hand) te hi a thiat a, chu chu puanah te a tah leh thin a, puan sin tur kan neih ve phah thin. Tum khat chu khawi lam ami nge mawni thawmhnaw hlui pakhat hi thiatin puanah a tah alawm le. A rawng chu a sen lar niin tereuhtein a dumpawlin a tial bawk a. Tah satliah mai pawh nilovin nu tam tak pawhin an thiamloh, a tah dan pawh an rawn zawh ve laih laih thin, BAWHTAH lehnghal ngat mawle. A tah a chhah thain a deh a nuam bawk si a, kan lawm ve khawp mai. A tirah chuan sin atana a tah a ni. Ka PA kawr atan a lo chhuak ang tih pawh hi ka ring pha lova, ka ring chhin ngailo hrim hrim bawk. Kan chhungkua hi khawsak nuamsa kan nihloh avang hian puan sin tur (mutbu) tha leina tur pawh kan nei ngai lova, miten min khawngaih avangin an thawmhnaw hluite min pekhawm ve thin a. Chutiang ang kan dawn chang te chuan kan chhungkua hi kan hlimin kan lawm ve thei hle thin. A chhan chu puan thar leh thawmhnaw thar kan nei dawn tih kan hriat vang a ni.He kawr pawh hi tu min pek nge tih leh a kum lam erawh ka hrechhuak lo mai nilovin ka ngaihtuah chhuak leh tawh ngailo hrim hrim a, engtizia nge mawni hemi zan berkher hian ka rilruah a lo lang ve mial a nih chu.

Tichuan chu ka nu puantah, mawi kan tih ve em em mai chu kan sin ve thin a, miten min rawn hmuhpuiin min rawn hriatpui lemlo mahse nalh kan ti a, kan chhuang ve viau asin. A chhan chu maw... a lum tha reuhin sin a nuam em alawm. A hunlai khan he hla hi la hrelo mah ila, hemi zan ah erawh hi chuan Dolly Parton hla, ‘Coat of many colours’ kha ka hrechhuak ve hial asin. Chu lam chu sawi ka tum hran lo. Tichuan lungmuang tak a kan sin lai chuan ka PA rilruah enge rawn thawk tehreng ni, kawr atana thui turin a lo chandarh vek mai. Ka PA hi puanthui thiam a nih ka hre ngailo hrim hrim a, ka kawr tur emaw ka kekawr tur emaw, ka thuamhnaw tur leh kan chhungkaw thawmhnaw tur pakhat pawh hi a la thuilo hrim hrim.

Ka Pa chuan a thiam ang tawk tawkin kawr thui tum chuan a han bei ta a, kei pawhin ka lo phurpui a ni chek a ni ang chu ka pui ve nasa khawp mai. Kutlawng ngata thui a anih avangin mahni maia thui theihloh chang a ngah bawk si, chutiang hunah tak chuan ka lo tangkai ve thin. Hriu ah khawlla thil a lo ngai a, ka PA te ang pa upa leh mit tha tawhlo tan chuan a harsa zel bawk si, chungah te chuan ka tihtheih tawk tiin ka lo pui a, chubakah chuan mahni maia a thui theih loh hun, dawmpui a ngaih hunah ka lo dawmpui ve thin. Kan thiat ngun a kan thui tha ngun bawk. Chuti chung pawh chuan beidawng leh ning miah lovin a thui char char tho. Thatchhe deuh tana tawpsan mai na tur anga langh pawh a tawpsan chuanglo. Tuaivir theih leh her theih khawl emaw rah vir theih khawl emaw pawh ruai miah lovin ama kut ngatin kha a kawrsen kha a thui asin. A hak theih hun tur kha amah ai mahin ka nghakhlel zawk a, hak theiha a peih lai vela a awmdan kha mitthla thiam tawhlo mah ila rilruah a lo langchhuak leh tho chu a nih hi maw. A duh ang taka a thui a ni bawk a, a ni pawh khan a ha rim tlauh tlauh khawp mai. Puan thui thiam pangngai thui tluklo mahse a mawiloh bikna ka hre hauhlo.

Ka la hriat reng mai pakhat chu kan khaw khelmual pakhatah Chapchâr Kût hman a ni dawn a, chumi hunah chuan kan veng YMA te pawh Hnam lam, CHAI entir turin an inbuatsaih a, chumi hunah chuan ka Pa chu SE KI khâwng tur leh lam hruaitu atan an sawm angin tel turin a inbuatsaih a. A hun alo thlen chuan kei pawh min hruai ve a. An lo tum leh inbuatsaih ang ngei chuan ka Pa chuan lam chu hruaiin SE KI chu a han khâwng ta ngei a, miten engatan an ngaih leh ngaihloh lam ka ngaihtuah lo, ka lo chhuang ve em em ringawt. Chutah tak chuan a lawm a kawrsen tangkaina chu a lo lanchhuah ni. Chhun khawlum leh nisa hnuai nimahsela a phelh chuanglo, a ha reng tho. Chumi hunlaia a thlâ lak nachang an lo hria kha chu ka lawmna hi a reh tawh lovang. A thla lo laksaktu kha hrelo mah ila (a tirah pawh ka hre chuanglo) a chunga ka lawmna hi a tawp thei ngai lovang. He a thlalak hi tun thlengin hmuh theihin kan la kawltha ve reng. Zanin hi chuan tunge a nih ka hre châk khawp ami. A thuhrimah ka Pa kha hnam nun chawisan leh chhawmnun kawngah khan a tui a, a theih ang tawk tawkin a inhmang ve thin. Ka Pa avang hian loh theih lohvin hnam lam leh Upa Zai thenkhat te ka thiam phah a, ka tan chuan a hlu chungchuang a ni.

Chu a kawrsen chu Vantlang thiltihpuini mai nilovin inkhawmnaah te pawh a ha thin. A awmhnmun kawr a ni a, a chawlhni kawr a ni a, a incheina kawr a ni bawk. Chutiang khawp chuan a ha rim a, a hlut dan tur chu i hrethiam mai ang chu. Mite kawrlum tluk mahsuhse atan kha chuan a hlu bik em asin. Keini a fa te pawhin mawi kan tihpuiin inhmeh kan ti ve em em thin. A kawrsen kha a hak tawh chuan a inrawngtawk sawt hian a lang thinin ka hria. A dam laia a thiltih ropui zingah tel lemlo mahse a hlu pawl chu a ni ngei ang le. Retheihna avangin a indsawmkun ve ngai lova, hneh tumin a bei thin. Keini a fa te hmuhah phei chuan nei miahlo anga a lang ngailo te kha a lo va han fakawm tak em!!!

Ka PA in ama kutkawih ngeia a kawr tur a thui kha chu tun hnu hian India Hnam Pa, Mahatma Gandhi te pawh min hriatchhuah tir. Chu chuan kuthnawthawh hlutzia leh zahthlakloh zia te, kut (hand) tangkai zia te min hriatchhuahtir in min hriatchian tir lehzual a, kut hnathawh hmuhsitawm loh zia leh hlawhtlinna a thlen dan te leh chu hlawhtlinna chuan nun hlimna a thlen si zia te ka ngaihtuah chhuak zel bawk. Chu mai piah lamah pawh mahni ngei hi a lo intodelh theih a, tum tawk loh vang leh peihloh vanga intodelh lo mai kan nih zia te min hriatchhuah tir bawk asin. Midangte ban buai lutuk lemlo pawh hian mahni mamawh kan thawkchhuak thei a, kan inpek tak tak chuan kan lo inphuhruk thei khawp mai tihte min hriatchian tir zel bawk. Ka PA kawrsen kha a hunlai khan hlu tho mahse, a hunlai ai mah khan ka tan chuan tunah hian a hlu daih zawk asin. Mi te kawr angin nalhin mawi bikna nei lo mahse, ka tan chuan nun hlutna leh hnatawh awmzia min zirtirtu a nih miau avangin a hlu chuâng bik a. Tunlai thawmhnaw man to, changkang leh nalh tak tak ai pawh a ka nuna thu sawitu zawk chu ka Pa kawrsen kha a la ni fan a. Tunah amah ka Pa kha hring chang tawhlo mahse, a kawrsen kha pawnchhiaah chandarhin hmuh tur awm tawhlo mahse, a hlutna leh a mawina a bo phahin a kiam phah chuang lova. Ka Pa kawrsen kha ka naupan laia ka lo hlutpui ai mah khan ka lo upat deuh a College te hial ka lo rahthlen ve tak hnu hian a hlutzia ka hrechhuak telh telh mai.

Ka Pa khan puanthui a thiamlo ka tih tawh kha. Chuti chung pawha ka Pa in khatiang kawr thui a tum tlat mai kha, a inrintawkna kha tun hnu hian zirtham awmin ka hria a, ka chhuang leh hnuhnawh ngawt mai. A tumna ang tumna kha zirlai naupang te hian nei in mahni han inringtawk ta ila chuan tihtheihlova kan ngaih hi a lo va han tihtheih dawn tak em! Ka Pa ang khan mahni kut ngeiin kan intung nung thei ani tih hriain mahni ngeiin hma la ta ila, hlawhtling ngei turin beidawnna awma langah pawh taima ta ila,engtiang chiaha hmasawnna leh hlawhtlinna nge kan hmuh ang le.... A rilru ang puin hlawhtling turin mahni kan pawimawh zia ngaihtuah chhuak thar leh ila, kan ram leh hnam hmasawnna atan a va han chhuanawm dawn tak em! Kan College ngei pawh hian zirnaah a ni emaw, thil dangah pawh nise tun ai hian hma a la sawn thei a. Chutiang tur chuan Zirlaite leh Zirtirtu te pawhin kan theihna, rilru leh ngaihtuahna te hi hmang tamin hmang thiam leh deuh ta ila, kan College hi Mizoram puma College tha ber a la ni thei asin. Khua a la tlai lo ve tiin ka ngaihtuah chhunzawm a.....

ZAN PAWL

Hmangaihna hi engtianga hrilhfiah chi nge maw ni dawn ni??A taka tawngtu ngei tanlo chuan hriatthiam pawh a har ngei ang. A taka luhchilh chi, sawia fiah silo, tawna hriatthiam chi a lo ni.

Ka hmangaihna ka hlan zan che khan i biangah mittui a luang a ni lo'm ni?? Nang pawhin "Ka hmangaih che" ti a min chhan kha.

Ngaihzawng neih hi engnge a nawmna leh hlimawmna tih pawh ka hriatthiam ve hma te kha chuan thianten ngaihzawng an neih thu an sawi te khan zaktheilo ka lo ti ve em em thin a, ka'n la han kap zui lehnghal thin kha a nia..Mahnia a lo thlen ve hma kha chuan ka hrethiam phak em em lo na in a nawm hmel chuan ka hria. Kut insuih rialin inhnaih takin an han kal dun a, zawi te te in an phun ser ser a, kan tan hriat har takin tawng thin mahse an mahni erawh chuan an hre chiang em em thung lawi bawk si.

Chutiang nun chu ka lo daithleng ve ta. Hlimna zawng zawng an chang vek bik emaw ka tih kha a lo ni awzawng lo mai tih te pawh ka hrethiam ve ta.Thian ten an ngaihzawngte nena an intihthinrim thu an sawi te khan 'Then daih la a ni mai alawm' ti khan kan lo fuihpawrh ve thin. Mahse, chuti maia awlsam a then chi an nilo tih ka hrethiam ve ta.Duh hun hun a kalsan mai a har zia te nen ka hmuchhuak ve ta a, chuvang alawm ka rilru ah hian a reh theih ngai loh.Ka then thei lo che ni mai lovin ka then phal ngang lo che a ni.

Hun engemaw chen chu kan inzui ve ta reng mai. Hriatloh karah hun leh kumte an lo ral ve zel bawk a, hriatloh leh beisei loh ang bawkin i chhungten min duhloh thu an la sawi tak deuh deuh lehnghal. Chuti chung pawh a ka tan rinawm min tiam khan ka thin lung hi hlimin a siam asin.

Engvangin nge ka hmangaih che tih hre reng chung si a min zawh nawn leh thin ni.. I ringhlel chu a ni si lo tiraw??? I tana ka theihna chhuanawm loh tak tak te kha i hre duhlo ta mai em ni??? I hnena ka thusawi zawng zawng te kha a tak vek an ni asin.

A chang hi chuan i tan a hrehawm tur takin ka lo khawsa fo thin a, ka tina fo thin che tih pawh ka hria a lawm. Nia, ka hre chiang lutuk tlat. I chunga ka lo tih dik loh leh i lak a mawilo taka ka lo khawsak fo thin naah khan pawi ti tak leh inchhir em em in hun ka hmang fo thin tih erawh min hriatsak hram dawn nia. Ka HMANGAIH che asin.

Zan thiang pawl raih mai te, zan lal nu tia hming vuah phu ngawih ngawih, hla phuah thiam ten Chhawrthlapui tia a sakhming an lo chawi te leh vana Arsi phe sep sep te khi nalhin hlu em em mahse nang ngaih lunglen hi a hnem zo mawlh silo. Heng zawng zawng chungah hian thu nei ila,ka bulah awmin ka kiang velah hian min hnem tura lo kalkhawm turin thu pe ta ila,lo kal khawm vek sela chu mithil ti thei,mi ropui ka ni mai tur tihna a ni ang. Eng anga mi ropui pawh niin lei leh van a Pathian thilsiam, leilung mawina tinreng te hi ka velah awm mahsela ka hmangaih awmchhun chu NANG chauh i ni asin.

Hun leh nite hian kan nunah thu an van nei tehlul em!! Tun ang hun hi lo thleng lo sela chuan hlim takin nun kan hmang thei tur hi a nia leh.. Mahse kan dan theihloh kan aia chungnung zawk rorelna hi pawmthiam lovin duhlo hle mah ila kan pawm ngei ngei a tul bawk si.

A nihna takah chuan e, i tan hlauhthawn tur a awm hlei nem. Ka thinlung, rilru leh ka HMANGAIHNA hi i tan a chhinchhiah vek an ni tawh si. Chu chu midangin an lakbo theih hauhloh leh an neih theih hauhloh chu a ni asin. Chuvang tak chuan hei hi ka tiam che ani... KA HMANGAIH RENG ANG CHE.

I tello chuan nun hian awmzia a nei thui lova, dam reng chung hian ka thi a ni. Midang tan a nih chu hrelo mah ila, nun awmzia neihtirtu chu ka tan chuan nang hi i ni asin. Ka ngaihtuahna zawng zawng hi i bulah a cheng a, ka thlarau hian hmuhtheihlohvin a awmpui reng thin che.

Ka tawnmang lama min chenchilh tu chu nang i ni a,i sakhmel thlir a ninawm loh a, i awka ringawt pawh hian ka nun a chawkthovin a tihlim thin si..Ka hlimni a min nuih pui turin ka duh che a, ka lungngaih ni min hnem turin ka beisei che.Ka tah hun a lo thlen pawha min tahpui turin nang lo midang ka thlang chuanglo.

Tual zawl zau nuam tak maiah chuan thiante ho nen kan zai a, mite chuan an tukverh kawngkharte chu rawn hawngin min rawn thlir a. An tan ninawm nge kan nih a rimawi petu kan nih pawh hriatthiam a har khawp mai.A then chuan hlim sangin, nui chungin kan zai chu min thlir a, min lo lawm ve teh mial bawk a. Pitar leh putar te pawhin min lo thlir ve reng bawk. Mahse chung zingah chuan nang i tel ve loh avangin lu ka lo thinsan hlawm. Tichuan, nang ka HMANGAIHNA thu hi ka au chhuah pui ta a, chu chuan an nunhlui te a hriatchhuah tir ve ni ngei tur a ni, ngun leh uluk takin min lo ngaithla ve hlawm asin. A ni, chu zan pawl ruih mai chuan lung zawng a ti leng chiang alawm. Chung lam, lei hlat tak hmun thimlai te pawh chu Arsi te leh Thla te chuan an chhun eng raih mai bawk si nen,chung zawng zawng chu ka bulah hian rawn kalkhawmin rawn in hawtbuk mahse, kan vel a min thlirtute lunglen chawk thovin min hual thup mahsela ka mal tho si.. A chhan chu ka hmangaih awm chhun i awm ve miau loh vang a ni.

Lungngai tak leh beisei tak chung siin i lo lan mial ka la ring fan tho a, kei aiin ka thiante leh min thlir tuten an hmu hmasa zawk che.Mahse tuma'n i lo kal ani tih min hrilh miah lo. Beidawn hmel taka ka lu ka thin lai chuan nang ka hmu ta che. Ka va han hlim tak em!!!

Nang chuan min rawn hnaih a, min fawp a nih kha. Kha tluka hlimna dang ka hmu ang em aw!!! Ka hmangaih che asin min han tih phei kha chuan maw....sawi tawhlo zawk ang, ka sawihnawm palh hlauh ange.

Hei erawh kan sawi hram ange.. Kha i tawngkam khat lek khan ka nun ah chakna min pe tih i hre lo maithei. A hma zawng aiin ka inringtawk sawt tih pawh i hriat ka ring chuanglo.Tun hma zawng ai khan ka lo puitling ta bawk asin.

Tichuan, kha zan pawl raih mai hnuai a hmangaihna min hlan kha i la la let lo tih ka hriat hian hei hi ka tiam nawn leh che... KA HMANGAIH CHE.... Min hriatpuitu chu kha zan pawl leh Pathian chauh an ni.